Gebze'nin Kurtuluşu

İstiklal Harbi'nde Gebze

İstiklal Harbi'nin başladığı yıllarda Gebze Kocaeli sancağına bağlı bir ilçedir.

Küçük bir konaklanma ve dinlenme merkezi durumundadır. Belediyesi daha yeni (1955) kurulmuştur.

Başlıca geçim kaynağını tarım ürünleri (tahıl, meyve, sebze) ve küçük baş hayvancılığının

oluşturduğu kasabanın çevresinde enginar bahçeleri, bağlar ve zeytinlikler yer alır. Sanayii olarak

1910 yılında kurulan Darıca Çimento Fabrikası ile 1911 yılında kurulan ancak daha sonra kapatılan Eskihisar

Çimento Fabrikası vardır. Birinci Dünya Savaşının bitimind imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşmasına göre

İtilaf Devletlerine terkedilecek olan Boğazlar bölgesinin içinde yer aldığından, Gebze 1918 yılında İngilizler tarafından işgal edilmiştir. Bu durumun Sevr Antlaşmasında değişmemiştir. İşgale karşı başlatılan Milli

Mücadelede Anadolunun her tarafı gibi Gebze de yer almış ve bu doğrultuda Yahya Kaptan tarafından

Gebze ve yöresinde Kuvva-i Milliye teşkilatı kurulur. Bölge 27 Ekim 1920'de İngilizlerce Yunan birliklerine devredilir; ancak Kocaeli bölgesi Yunanlılardan tamamen temizlenmesinden sonra bu kez İngilizler Boğazlar Bölgesinin güvenliğini bahane ederek Gebze ve çevresini tekrar işgal etmişlerdir. Bu işgal 12 Ekim 1922'de Gebze'nin kurtarılmasına dek sürmüştür.

Gebze'nin Kurtuluşu

Gerek mahalli basıda, gerekse Ulusal Basında bazı yazarlarımızın eserlerinde de Gebze'nin Kurtuluşu

tarihinin 17 Ekim 1922 olarak belirtilmiş olduğu, bilinmektedir.Ancak, bu tarihin bir yanılgı eseri olduğu,

hiç bir gerekçeye dayanmadığı, Genel Kurmay Başkanlığı'nın, Gebze Belediyesi'nin başvuru yazısına

verdiği resmi cevaptan anlaşılmış bulunmaktadır.Söz konusu cevaptan;Gebze'nin Düşman İşgalinden

Kurtuluş Günü'nün 12 Ekim 1922 tarihi olduğu anlaşılmaktadır.




                                                                                                KÜRŞAT FATİH KAPUTOĞLU