İttihatçı Bir Kahraman: Enver Paşa

Enver Paşa (tam adı İsmail Enver Bey), Osmanlı İmparatorluğu'nun son yıllarında etkin olan Osmanlı askeri ve siyasetçisi. 3. Ordu ve Kafkas İslam Ordusu komutanlığı yapmıştır.
Doğum tarihi: 22 Kasım 1881, İstanbul
Ölüm tarihi ve yeri: 4 Ağustos 1922, Buhara Sovyet Halk Cumhuriyeti
Defin tarihi ve yeri: 4 Ağustos 1996, Abide-i Hürriyet, İstanbul
Eş: Emine Naciye Sultan (e. 1914–1922)
Kitaplar: Naciyem Ruhum Efendim, Enver Paşa'nın Trablusgarp günlüğü, Enver Paşa'nın özel mektupları
Torunlar: Osman Mayatepek, Hasan Urgup, Arzu Enver Hanımsultan

İsmail Enver Bey 1881'de devrin başkenti İstanbul'da doğdu. Annesi Ayşe Hanım, babası ise Ahmed Bey idi.

Enver Bey'in İstanbul'da başlayan eğitim hayatı, bir ara babasının tayini sebebiyle Manastır'da geçti. O da o yıllarda bir Osmanlı gencinin parlak gelecek hedefleri arasında olan zabitliği (subaylık) seçmişti. Askeri İdadi ve Rüştiyeyi Manastır'da tamamladıktan sonra İstanbul'a geri dönerek Harbiye'ye girdi.

Enver Bey Manastır'daki görevi sırasında parlak bir ilerleme kaydetti. Bulgar, Rum ve Arnavut çetelerine karşı önemli başarılar kazandı.

 

1905'te Kolağalığı (Kıdemli Yüzbaşı), 1906'da ise Binbaşılığa terfi etti. Tam da bu yıllarda İttihat ve Terakki'nin temelini oluşturacak çeşitli cemiyet faaliyetlerine katılmaya başladı. 1909 yılı Mart ayının başlarında Berlin'e ateşe yapılması ise, onun Almanlara yakınlığını başlatacak bir dönüm noktasıydı

 İttihat ve Terakki'nin en etkili ismi durumuna gelen Enver Bey hızlıca bir yükseliş gösterdi.

1913 yılı sonlarına doğru Miralay (Albay) ve birkaç ay sonra 1914 yılı başlarında da Mirliva (Tuğgeneral) oldu. Harbiye Nazırlığı makamına gelen Enver Paşa, mart ayında da Naciye Sultan ile evlenerek hanedana damat oldu.

Enver Bey Milli Mücadele devrinde Anadolu'ya geçip Kuva-i Milliye'ye katılmak fikrindeydi.

Bu düşüncesine başta Mustafa Kemal Paşa olmak üzere Kuvva-yı Milliye önderleri sıcak bakmadılar. Zira toplumda Enver Paşa üzerine büyük bir tepki mevcuttu. Son faaliyetlerinde Rusya'daki Türk direnişini örgütlemek üzerine çalışan İsmail Enver Bey, 4 Ağustos 1922'de Tacikistan'da Abıderya Köyünde iken ani bir Rus baskınında çıkan çatışma sırasında hayatını kaybetti.

Fransızca ve Almanca'yı iyi bilen Enver Bey, bilhassa anı kitaplarını çok okurdu. Verdiği kararların sonucu başarısızlık getirdiği için kendisine çoğunlukla olumsuzlukla bakılıyorsa da tarihimizde hataların da olduğunu unutmamak ve bu yanlışlardan daima ders çıkartmak gerekmektedir.